Zegary programowalne to dziś standard w nowoczesnych instalacjach elektrycznych – od prostych układów domowych po rozbudowane systemy przemysłowe. Ich rola w automatyzacji, oszczędzaniu energii i zwiększaniu niezawodności instalacji jest nie do przecenienia.
W tym artykule (z perspektywy praktyka) przyjrzę się zarówno ogólnym zagadnieniom związanym z zegarami programowalnymi, jak i trzem nowościom z oferty F&F: PCZ-521.4-PLUS, PCZ-525.4-PLUS oraz PCZ-528.4. Zanim jednak przejdziemy do konkretów, warto zatrzymać się na chwilę przy temacie, który często bywa pomijany, a ma kluczowe znaczenie dla trwałości i niezawodności instalacji.
Spis treści
- Zaczniemy nietypowo, bo od tego, czego instalator robić nie powinien
- Brak ochrony przeciwprzepięciowej w instalacji z zegarem programowalnym
- Brak zabezpieczenia zegara programowalnego
- Źle dobrane zabezpieczenie przed zwarciem i przeciążeniem
- Nieprawidłowe dobranie obciążenia do styków zegara programowalnego
- Nieprawidłowe dokręcenie żył kabli – częsty błąd z poważnymi skutkami
- Błędy w programowaniu harmonogramu pracy zegara
- Nieprawidłowe ustawienie daty i czasu (DST)
- Błędny wybór lokalizacji lub współrzędnych geograficznych
- Pominięcie funkcji przerwy nocnej
- Niewłaściwy wybór trybu pracy: czasy sztywne, czy astronomiczne
- Brak testów po zaprogramowaniu
- Niepełne wykorzystanie aplikacji NFC (PCZ Konfigurator)
- Nieprawidłowe resetowanie urządzenia
- Brak korekty czasowej (offsetu) względem wschodu i zachodu słońca
- Ignorowanie możliwości integracji z czujnikami i wejściami zewnętrznymi
- Rekomendacje dla instalatorów
- Nieznajomość funkcji zegara programowalnego, czyli brak lektury instrukcji
- Dlaczego warto stosować zegary programowalne w instalacjach elektrycznych?
- Zegary programowalne (sterujące) F&F
- Programowalny zegar tygodniowy PCZ-521.4-PLUS
- Astronomiczny zegar PCZ-525.4-PLUS z przerwą nocną
- Uniwersalny zegar programowalny PCZ-528.4
- Dlaczego warto konfigurować zegary serii 4 za pomocą NFC?
- Jak dobrać odpowiedni zegar programowalny F&F?
- Podstawowe kryteria wyboru zegara programowalnego to:
- Charakterystyka typów zegarów F&F:
- A co oznacza określenie PLUS (+) w zegarach PCZ produkcji F&F?
- Zegar programowalny wybrany? Sprawdź, co dalej z obciążeniem
- Pamiętaj o ograniczeniach styków – nie tylko prąd, ale i charakterystyka pracy
- Komfort użytkowania też ma znaczenie – pomyśl o programowaniu
- Zmierzch cywilny i świt cywilny – co to jest i jak wpływa na automatyczne sterowanie oświetleniem?
- Czy wiesz, że zegary z PLUSEM skrywają pewną tajemnicę?
Zaczniemy nietypowo, bo od tego, czego instalator robić nie powinien
Z doświadczenia wiem, że nawet najlepszy zegar programowalny nie spełni swojej roli, jeśli zostanie źle dobrany, nieprawidłowo podłączony lub błędnie zaprogramowany. Dlatego na początek, lista najczęstszych błędów, które mogą zniweczyć cały projekt.
Brak ochrony przeciwprzepięciowej w instalacji z zegarem programowalnym
Czy nam się to podoba, czy nie to postępu technologicznego i miniaturyzacji nie da się zatrzymać. Wraz z rozwojem tych procesów maleją poziomy napięć sterujących mikroprocesorami, a także odległości między ścieżkami na płytkach drukowanych. To wszystko sprawia, że nowoczesna elektronika staje się coraz bardziej wrażliwa na przepięcia.
Przepięcia to zjawisko znane od początku istnienia instalacji elektrycznych. Różnica polega jednak na tym, że to, co kiedyś było niegroźne i często niezauważalne dla urządzeń elektronicznych z lat 80., dziś może być zabójcze dla współczesnych układów elektronicznych.
I tu dochodzimy do sedna. Jeśli zależy Ci na niezawodnym i trwałym działaniu urządzeń elektronicznych, musisz przestrzegać zaleceń producentów, szczególnie w zakresie zasilania i dopuszczalnych poziomów przepięć. Kluczowe jest zastosowanie odpowiednio dobranych i prawidłowo zamontowanych ograniczników przepięć. W przeciwnym razie urządzenia mogą działać, ale będą narażone na łatwe i kosztowne uszkodzenia. Więcej na temat doboru i montażu ochrony przeciwprzepięciowej znajdziesz w poradniku: Jak dobrać i zamontować ogranicznik przepięć? Poradnik – Zasilanie. Według informacji udzielonej przez F&F (co pokrywa się również z zaleceniami innych producentów) zegary programowalne należy montować w I lub II kategorii przepięć co oznacza, że mogą wytrzymać maksymalne przepięcie do 2,5 kV i muszą być zabezpieczone ogranicznikiem przepięć Typu 2 lub Typu 3.
Brak zabezpieczenia zegara programowalnego
Zgodnie z zaleceniami producenta, np. firmy F&F, elektronikę zegarów programowalnych należy zabezpieczać zwłoczną wkładką topikową, np. T100 mA. Wkładkę tę można zamontować w dedykowanym module bezpiecznikowym BZ-1.
 |
 |
Źle dobrane zabezpieczenie przed zwarciem i przeciążeniem
Czy sprawdzasz, jaką wartość ma wyłącznik nadprądowy lub wkładka topikowa zabezpieczająca obwód, w którym montujesz zegar programowalny? Jak mówi stare przysłowie: „łańcuch jest tak silny, jak jego najsłabsze ogniwo”, a moje obserwacje w terenie pokazują, że zegary programowalne bardzo rzadko są odpowiednio dobezpieczane.
Co więcej, w praktyce często zdarza się, że użytkownicy samodzielnie modyfikują instalację lub zlecają jej rozbudowę innym elektrykom. Niestety, przy takich zmianach rzadko kto zwraca uwagę na dopuszczalne obciążenie styków, które posiada zegar programowalny. A to może prowadzić do poważnych problemów.
Pamiętaj, oznaczenie „16 A” na obudowie zegara nie mówi wszystkiego. W przypadku zwarcia lub przeciążenia to właśnie styk przekaźnika w zegarze programowalnym może okazać się najsłabszym ogniwem, prowadząc do jego uszkodzenia i awarii całego układu.
Nieprawidłowe dobranie obciążenia do styków zegara programowalnego
Wielu instalatorów błędnie zakłada, że deklarowana przez producenta obciążalność styków zegara programowalnego (np. 16 A w kategorii AC-1) odnosi się do każdego rodzaju obciążenia. Tymczasem kluczowe znaczenie ma kategoria pracy styku (np. AC-3, AC-5a, AC-7b), która określa rzeczywistą dopuszczalną wartość prądu w zależności od charakterystyki obciążenia. Temat kategorii pracy zostanie szczegółowo omówiony w osobnym artykule. W przypadku obciążeń indukcyjnych, takich jak silniki czy oświetlenie LED, dopuszczalny prąd może być nawet kilkukrotnie niższy niż w kategorii AC-1.
Zignorowanie tej różnicy może prowadzić do przegrzewania, wypalania lub sklejania styków, a w skrajnych przypadkach, nawet do pożaru. Szczególnie problematyczne są LED-owe źródła światła, które generują wysoki prąd rozruchowy. W takich sytuacjach zaleca się m.in. podział obwodów oświetleniowych z dużą liczbą punktów świetlnych na mniejsze sekcje, załączane z opóźnieniem np. przy użyciu przekaźników czasowych. Alternatywnie, cały obwód można zabezpieczyć ogranicznikiem prądu rozruchowego (np. MST-03) lub zastosować zegar programowalny do sterowania stycznikiem mocy, odpowiednio dobranym do charakterystyki obciążenia LED.
Prawidłowy dobór styku przekaźnika do obciążenia tylko pozornie wydaje się prosty. W rzeczywistości wymaga znajomości kategorii pracy, charakterystyki odbiornika oraz parametrów takich jak współczynnik mocy (cos φ). Przykładowo, dla źródeł LED przyjmuje się orientacyjnie, że dopuszczalne obciążenie wynosi około 20% wartości deklarowanej dla kategorii AC-1.
Nieprawidłowe dokręcenie żył kabli – częsty błąd z poważnymi skutkami
Wciąż zastanawia fakt, dlaczego mimo upływu lat poziom kultury technicznej wśród wykonawców w Polsce nadal znacząco odbiega od standardów obowiązujących w krajach zachodnich. Jednym z najczęściej ignorowanych aspektów jest przestrzeganie parametrów montażowych określonych przez producentów, w tym momentów dokręcania zacisków śrubowych w urządzeniach takich jak zegary programowalne.
Wielu instalatorów wciąż traktuje dokręcanie kabli jako rutynową czynność, niewymagającą szczególnej precyzji. Tymczasem nowoczesne urządzenia elektroniczne, takie jak zegary programowalne, są coraz bardziej wrażliwe na błędy montażowe. Warto więc zadać sobie pytanie: czy naprawdę wiemy, jak powinno wyglądać poprawne połączenie żyły kabla z zaciskiem?
Aby dobrze zrozumieć istotę problemu, warto spojrzeć na zagadnienie szerzej. Zacząć należy od podstaw, czyli od tego, jak prawidłowo zaciska się tulejkę na żyle kabla typu linka.
Technika zaprasowywania końcówek tulejkowych – co warto wiedzieć
Zgodnie z materiałami technicznymi producentów narzędzi i tulejek kablowych, wyróżniamy dwa podstawowe standardy zaciskania tulejek:
- zaciskanie standardowe, wykonywane najczęściej matrycami typu „trapez”, „trapez z kłami”, „kwadrat” lub „sześciokąt”.
- Zaciskanie beztlenowe, czyli technika, w której tulejka jest zaciskana z dużą siłą, eliminując obecność powietrza między żyłami a tulejką.
W przypadku zaciskania standardowego, siła zaciśnięcia tulejki na żyle nie wpływa istotnie na jakość połączenia, ponieważ kluczowy jest docisk w samym zacisku aparatu realizowany za pomocą śruby. Natomiast w zaciskaniu beztlenowym druciki w żyle są dużo mocniej zaprasowane dzięki czemu uzyskujemy połączenie o bardzo niskiej rezystancji przejścia, odporne na utlenianie i degradację. Rozwinięcie zagadnienia znajdziesz w artykule: Szybkozłączka, złączka śrubowa a może mufa? PORADNIK cz. 3 w rozdziale: Jak podłączyć linkę?
Dlaczego moment dokręcania ma znaczenie?
Dobrze zaprasowana tulejka to dopiero połowa sukcesu. Równie ważne jest, aby żyła (jednodrutowa lub tulejka) była dokładnie i zgodnie z zaleceniami producenta dokręcona w zacisku śrubowym. W praktyce oznacza to użycie wkrętaka dynamometrycznego ustawionego na wartość podaną w dokumentacji technicznej (z uwzględnieniem tolerancji wskazań wkrętaka).
- Zbyt słabe dokręcenie zacisku może prowadzić do:
- wypadnięcia żyły jednodrutowej z zacisku,
- niewystarczającego docisku zatulejkowanych żył wielodrutowych (linek), co może skutkować ich wysunięciem z tulejki która pozostanie w zacisku,
- wzrostu rezystancji połączenia, przegrzewania się, iskrzenia, a w konsekwencji nawet do pożaru.
- Zbyt mocne dokręcenie może skutkować:
- pęknięciem żyły wskutek nadmiernego naprężenia miedzi,
- uszkodzeniem zacisku, który nie kompensuje rozszerzalności cieplnej metali,
- zerwaniem gwintu, co prowadzi do poluzowania żyły w zaciski i wzrostu rezystancji połączenia,
- uszkodzeniem lutów mocujących zacisk do płytki PCB, co może doprowadzić do awarii całego urządzenia.
Teraz już wiesz, dlaczego:
Wkrętak dynamometryczny to obowiązkowe narzędzie profesjonalisty
Wkrętak dynamometryczny nie jest gadżetem, lecz narzędziem kontrolującym jakość połączenia (jest miernikiem momentu dokręcenia) i jak mierniki elektryczne powinien być podstawowym wyposażeniem elektryka. Jego stosowanie eliminuje błędy wynikające z „czucia w ręce” i pozwala na powtarzalne, zgodne z dokumentacją dokręcanie zacisków.
Warto przypomnieć, że:
- producenci urządzeń jasno określają wymagane momenty dokręcania,
- niewłaściwe dokręcenie może skutkować utratą gwarancji,
- brak precyzji to realne zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkownika i trwałości instalacji.
Podsumowanie
Nowoczesna elektronika (w tym zegary programowalne) wymaga precyzyjnego montażu. Zarówno zbyt słabe, jak i zbyt mocne dokręcenie żył kabli może prowadzić do poważnych awarii, a nawet zagrożenia pożarowego. Dlatego stosowanie wkrętaków dynamometrycznych powinno być standardem pracy każdego instalatora, który chce działać profesjonalnie i odpowiedzialnie. Przestrzeganie momentów dokręcania to nie tylko zgodność z dokumentacją to:
- bezpieczeństwo użytkowników,
- niezawodność instalacji,
- trwałość urządzeń,
- odpowiedzialność zawodowa.
Śmiało można powiedzieć, że po stosowaniu narzędzi dynamometrycznych można poznać profesjonalnego instalatora.
Błędy w programowaniu harmonogramu pracy zegara
Nie ma możliwości omówić wszystkich błędów które popełniają osoby ustawiające zegary programowalne, ale mogę opisać kilka najczęstszych błędów, które są popełniane przez instalatorów (niezależnie od producenta zegara programowalnego) przy programowaniu zegarów astronomicznych lub posiadających dodatkowy, zewnętrzny osprzęt.
Nieprawidłowe ustawienie daty i czasu (DST)
Częstym błędem jest pominięcie aktualizacji daty i godziny, co skutkuje rozbieżnościami względem rzeczywistych momentów wschodu i zachodu słońca w miejscu zainstalowania zegara programowalnego. Zdarza się również, że instalator pozostawia aktywną funkcję ręcznej zmiana czasu, co prowadzi do błędnych przełączeń między czasem letnim a zimowym.
Błędny wybór lokalizacji lub współrzędnych geograficznych
Nieprawidłowe ustawienie kodu lokalizacji (miejsca montażu zegara programowalnego) lub ręczne (błędne) wprowadzenie współrzędnych może powodować znaczące odchylenia w czasie załączeń i wyłączeń zegara sterującego np. oświetleniem.
Pominięcie funkcji przerwy nocnej
Funkcja ta została opracowana szczególnie z myślą o oszczędnym sterowaniu oświetleniem. Umożliwia wyłączenie oświetlenia w ustawionym przez instalatora przedziale nocnym. Praktyka pokazuje, że instalatorzy często o niej zapominają lub konfigurują ją nieprawidłowo, co prowadzi do niepotrzebnego zużycia energii elektrycznej.
Niewłaściwy wybór trybu pracy: czasy sztywne, czy astronomiczne
Ustawienie przez instalatora w zegarze programowalnym stałych godzin zamiast trybu astronomicznego skutkuje brakiem dostosowania sterowania do zmieniających się pór roku, co może prowadzić do nieefektywnego działania instalacji.
Brak testów po zaprogramowaniu
Pominięcie testów działania zegara programowalnego po zakończeniu konfiguracji może skutkować nieoczekiwanymi awariami lub brakiem reakcji sterownika.
Niepełne wykorzystanie aplikacji NFC (PCZ Konfigurator)
Do błędów zaliczę również ignorowanie przez instalatorów programowania za pomocą aplikacji NFC, co prowadzi do dłuższego procesu konfiguracji, łatwego popełniania błędów, braku kopii zapasowej ustawień oraz ograniczenia funkcjonalności programowalnego zegara sterującego.
Nieprawidłowe resetowanie urządzenia
Zamiast pełnej „głębokiej kasacji” (przywrócenia ustawień fabrycznych) często stosowany jest jedynie „restart” (ponowne uruchomienie zegara programowalnego), co nie usuwa błędnych danych i może powodować dalsze problemy w działaniu zegara sterującego.
Brak korekty czasowej (offsetu) względem wschodu i zachodu słońca
Funkcja offsetu pozwala na przesunięcie momentu załączenia lub wyłączenia programu zegara sterującego względem rzeczywistego wschodu lub zachodu słońca w miejscu montażu zegara programowalnego. Jej pominięcie skutkuje zbyt wczesnym lub opóźnionym działaniem ustawionego programu sterującego.
Ignorowanie możliwości integracji z czujnikami i wejściami zewnętrznymi
Wielu instalatorów nie wykorzystuje lub błędnie podłącza dostępne w zegarach programowalnych możliwości, takich jak możliwość montażu czujników jasności czy zewnętrznych przycisków sterujących. Możliwości te, choć mogą ułatwić korzystanie z zegara bywają często pomijane lub błędnie konfigurowane, co ogranicza funkcjonalność całego systemu sterowania.
Rekomendacje dla instalatorów
Instalatorom montującym zegary programowalne można udzielić kilku rad:
- zawsze aktualizuj datę, godzinę i ustawienia DST (Daylight Saving Time, czyli czas letni) zegara programowalnego.
- Sprawdź poprawność lokalizacji i trybu pracy.
- Włącz przerwę nocną, jeśli jest wymagana.
- Przeprowadź test działania zegara programowalnego po każdej zmianie konfiguracji.
- Jeśli zegar posiada możliwość programowania z aplikacji np. za pomocą NFC to należy z tego korzystać. Aplikacja znacznie ułatwia programowanie i pozwala na tworzenie kopii zapasowej co jest szczególnie przydatne, jeśli zostawiasz użytkownikowi możliwość wprowadzania zmian w programie.
- Jeśli to konieczne, stosuj pełny reset (przywrócenie ustawień fabrycznych) zamiast zwykłego restartu zegara programowalnego.
- Ustaw offset czasowy (korektę czasu) względem wschodu i zachodu słońca.
- Jeśli są takie możliwości, uwzględniaj dodatkowe możliwości, czyli czujniki i dodatkowe wejścia w konfiguracji zegara programowalnego.
Nieznajomość funkcji zegara programowalnego, czyli brak lektury instrukcji
Wielu instalatorów, podobnie jak większość użytkowników urządzeń elektronicznych, unika czytania instrukcji obsługi. W efekcie nawet zaawansowane funkcje zegarów astronomicznych pozostają niewykorzystane (lub wykorzystane w minimalnym stopniu), a błędy konfiguracyjne powielane są z instalacji na instalację.
Tymczasem producenci, oferują w swoich urządzeniach szereg przydatnych opcji: od offsetu czasowego względem wschodu i zachodu słońca, przez przerwy nocne, aż po integrację z czujnikami jasności i zdalną konfigurację przez NFC. Wszystkie te funkcje są dokładnie opisane w dokumentacji technicznej, która (choć często pomijana) stanowi podstawowe źródło wiedzy o możliwościach urządzenia w tym zegarów programowalnych.
Brak znajomości instrukcji obsługi najczęściej skutkuje:
- wyborem niewłaściwego trybu pracy (np. sztywne godziny sterowania zamiast astronomicznych w stosunku do wschodów i zachodów słońca),
- pominięciem funkcji oszczędzających energię np. przerwa nocna,
- błędami w ustawieniach lokalizacji i rzeczywistego czasu,
- nieprawidłowym pełnym resetowaniem urządzenia,
- Brakiem znajomości funkcji umożliwiających przeprowadzenie testów po konfiguracji zegara programowalnego.
Wniosek?
Zanim uznasz, że „to tylko zegar programowalny”, poświęć kilka minut na lekturę instrukcji obsługi. To Twoja inwestycja, która zwróci się w szybszym i łatwiejszym programowaniu i bezawaryjnej pracy instalacji i zadowoleniu inwestora.
Dlaczego warto stosować zegary programowalne w instalacjach elektrycznych?
Ponieważ człowiek z natury bywa zapominalski, warto automatyzować procesy powtarzalne, zwłaszcza te, które mają wpływ na komfort, bezpieczeństwo i zużycie energii elektrycznej. Zegary programowalne, a szczególnie zegary astronomiczne, to jedno z najprostszych i najbardziej opłacalnych narzędzi automatyki w instalacjach elektrycznych. Oferują one doskonały stosunek funkcjonalności i jakości do ceny, a ich możliwości są w praktyce ograniczone jedynie wyobraźnią instalatora.
Ich zastosowanie pozwala nie tylko na zwiększenie wygody użytkowania, ale przede wszystkim na racjonalne zarządzanie energią elektryczną, poprawę bezpieczeństwa oraz spełnienie oczekiwań coraz bardziej świadomych inwestorów, którzy poszukują rozwiązań tanich, nowoczesnych, efektywnych i bezpiecznych.
Automatyzacja i oszczędność energii
Zegary programowalne eliminują „błąd ludzki”, czyli konieczność ręcznego sterowania (włączania i wyłączania) powtarzalnych procesów np. oświetleniem, wentylacją, ogrzewaniem czy innymi odbiornikami. Dzięki temu:
- redukują zużycie energii, wyłączając urządzenia wtedy, gdy nie są potrzebne,
- minimalizują ryzyko błędów ludzkich, np. pozostawienia oświetlenia włączonego przez całą noc w nieużywanych pomieszczeniach,
- umożliwiają dynamiczne dostosowanie pracy instalacji do pory roku, dnia tygodnia czy warunków zewnętrznych (np. długości dnia).
W przypadku zegarów astronomicznych, sterowanie odbywa się na podstawie rzeczywistego czasu wschodu i zachodu słońca, co pozwala na jeszcze większą precyzję i efektywność energetyczną, bez konieczności sezonowej korekty ustawień.
Precyzyjne sterowanie czasowe w praktyce
Nowoczesne zegary programowalne oferują znacznie więcej niż tylko funkcję „włącz/wyłącz o 18:00”. W praktyce instalator może:
- ustawić przerwy nocne (np. wyłączenie oświetlenia między 1:00 a 4:00),
- zastosować offset czasowy względem wschodu/zachodu słońca (np. włączenie oświetlenia 15 minut przed zachodem słońca),
- zintegrować zegar z czujnikami jasności np. AZ-PLUS lub wejściami zewnętrznymi (np. przyciskami umożliwiającymi chwilowe ręczne sterowanie),
- skorzystać z aplikacji mobilnej i komunikacji NFC do szybkiej konfiguracji (w tym przywracania poprzednich kopii ustawień) i archiwizacji aktualnych ustawień.
Takie funkcje pozwalają na tworzenie w instalacji elektrycznej automatyzacji „szytych na miarę”, czyli dopasowanych do konkretnego obiektu, lokalnych warunków i jego użytkowników.
Wymagania klientów a funkcjonalność zegarów
Współcześni inwestorzy nie wiedzą (bo to nie ich rola) jakie funkcjonalności ma oferować zegar programowalny. Inwestor wie jak ma działać dane urządzenie lub oświetlenie, a dobór właściwego sposobu sterowania jest już rolą instalatora. Inwestorzy (zarówno prywatni, jak i instytucjonalni) coraz częściej oczekują:
- automatyzacji, która nie wymaga ich zaangażowania,
- oszczędności energii, wynikających z rosnących kosztów eksploatacyjnych,
- niezawodności i niskich kosztów eksploatacji automatycznego systemu sterowania,
- rozwiązań bezpiecznych (inwestor sam nie potrafi ocenić i wskazać bezpiecznego rozwiązania oczekuje pomocy instalatora) zamontowanych zgodnie z dobrymi praktykami, które zwiększają wartość i bezpieczeństwo instalacji.
Zegary programowalne odpowiadają na te potrzeby, a ich zastosowanie może być również Twoim argumentem handlowym, pokazującym, że instalator nie tylko „montuje”, ale też „projektuje” funkcjonalne i nowoczesne rozwiązania które w przyszłości można rozbudować wraz z zmieniającymi się oczekiwaniami.
Zegary programowalne (sterujące) F&F
Zestawienie i porównanie wszystkich zegarów programowalnych oferowanych przez F&F pozostawię na inną okazję, w tym artykule skoncentruję się na możliwościach trzech modeli: PCZ-521.4 PLUS, PCZ-525.4 PLUS, PCZ-528.4, których wspólnymi cechami są:
- w zegarach programowalnych PCZ-xxx.4 cyfra 4 oznacza wersję oprogramowania. W wersji 4 możliwa jest bezprzewodowa transmisja ustawień (zarówno do odczytu, jak i zapisu konfiguracji) zegara z wykorzystaniem telefonu obsługującego technologię NFC.
- istnieje możliwość wymiany baterii typu 2032
- uniwersalne zasilanie AC lub DC od 24 do 264 V
- możliwość sterowania z przycisku za pomocą fazy (L), neutralnego (N) przy zasilaniu zegara z AC, lub plusa (+) przy zasilaniu zegara z DC
- błąd czasu może wynosić ±1 s/ 24 h (±6 min./rok)
- zaciski śrubowe do których można podłączyć żyłę wielodrutową (linkę) o przekroju 2,5 mm2 lub żyłę jednodrutową o przekroju 4 mm2
- możliwość blokowania możliwości zmiany nastaw za pomocą mechanicznego założenia plomby.
Tryby pracy zegara programowalnego
Omawiane w tym artykule zegary posiadają trzy tryby pracy:
Tryb automatyczny
W trybie automatycznym zegar programowalny samodzielnie realizuje wszystkie programy zapisane w jego pamięci. Gdy nadejdzie czas określony w programie, przekaźnik wykonuje zaplanowaną akcję (włączenie lub wyłączenie), która trwa do momentu rozpoczęcia kolejnego programu. Programy są wykonywane zgodnie z chronologiczną kolejnością ich działania, a nie według kolejności zapisu do pamięci. Po włączeniu zasilania zegar automatycznie wyszukuje program, który powinien być aktywny w danym momencie, i rozpoczyna jego realizację.
Tryb półautomatyczny
Tryb półautomatyczny umożliwia chwilowe przerwanie pracy automatycznej i ręczne przełączenie stanu przekaźnika na przeciwny (naciśnięciu przycisku +/– na obudowie sterownika lub podłączonego przycisku zewnętrznego). Aktywacja tego trybu sygnalizowana jest migającą ikoną tarczy zegara na wyświetlaczu. Zegar powraca do trybu półautomatycznego w momencie aktywacji kolejnego zaprogramowanego zdarzenia.
Tryb ręczny
W trybie ręcznym sterownik ignoruje wszystkie zapisane programy. Włączanie i wyłączanie przekaźnika odbywa się wyłącznie ręcznie poprzez krótkie naciśnięcie przycisku +/– na obudowie sterownika lub podłączonego przycisku zewnętrznego.
 |
 |
A teraz przejdę do zegarów programowalnych i krótko opiszę najważniejsze zagadnienia oraz rzeczy które mnie zaskoczyły (które mi uświadomiły jak bardzo przez ostatnie lata rozbudowały się możliwości zegarów sterujących).
Programowalny zegar tygodniowy PCZ-521.4-PLUS
Jest to jednokanałowy zegar sterujący z możliwością programowania cykli czasowych. Przeznaczony jest do realizacji funkcji czasowego załączania i wyłączania obwodów elektrycznych w instalacjach wymagających użycia automatyki procesów. Zegar umożliwia konfigurację harmonogramu pracy według indywidualnych ustawień użytkownika, z rozdzielczością czasową 1 sekunda pozwalającą na precyzyjne sterowanie odbiornikami.
Obsługiwane tryby pracy obejmują:
- cykl dobowy czyli powtarzalne zdarzenia w ciągu 24 godzin,
- cykl tygodniowy czyli niezależne programowanie dla każdego dnia tygodnia,
- dni robocze (Pn-Pt) czyli wspólny harmonogram dla dni od poniedziałku do piątku,
- weekend (So-Nd) czyli osobny harmonogram dla soboty i niedzieli.
Schemat podłączenia i sterowania zegara programowalnego PCZ-521.4-PLUS
Zwróć uwagę, że zegarem sterującym PCZ-521.4 Plus (zasilanie AC lub DC od 24 do 264 V) możesz sterować z przycisku za pomocą fazy (L), neutralnego (N), oraz przy zasilaniu DC wykorzystując sygnał plus (+).
 |
 |
Astronomiczny zegar PCZ-525.4-PLUS z przerwą nocną
Zegar PCZ-525.4-PLUS został zaprojektowany do automatycznego załączania i wyłączania obwodów elektrycznych (np. oświetlenia zewnętrznego) na podstawie obliczanych w czasie rzeczywistym momentów wschodu i zachodu słońca. Wbudowany algorytm wykorzystuje aktualną datę oraz współrzędne geograficzne miejsca instalacji, wprowadzone przez instalatora, co pozwala precyzyjnie dopasować cykl pracy do lokalnych warunków oświetleniowych.
Urządzenie oferuje również szereg dodatkowych funkcji:
- możliwość ustawienia stałych godzin załączenia i wyłączenia, niezależnych od cyklu astronomicznego,
- definiowanie przerwy nocnej, w której obwód pozostaje wyłączony (np. w godzinach najmniejszego natężenia ruchu),
- współpracę z zewnętrznym czujnikiem jasności (np. sondą AZ-Plus), co umożliwia dynamiczne korygowanie momentu przełączenia w zależności od rzeczywistego poziomu natężenia światła.
Warte uwagi są predefiniowane punkty przełączeń:
- wschód i zachód słońca czyli moment, w którym tarcza słoneczna przekracza linię horyzontu,
- świt i zmierzch cywilny to momenty, które zgodnie z przepisami mogą wyznaczać czas załączenia lub wyłączenia oświetlenia ulicznego.
Zegar umożliwia również ustawienie własnych momentów przełączeń, interpretowanych jako przesunięcie względem wschodu lub zachodu słońca:
- o zadany czas (w zakresie ±180 minut),
- o zadane położenie środka tarczy słonecznej (w zakresie ±15°).
Dodatkowo można określić szerokość strefy czasowej, w której o momencie załączenia decyduje poziom jasności zmierzony przez zewnętrzny czujnik.
Na szczególną uwagę zasługuje funkcja ręcznej korekcji częstotliwości zegara. Pozwala ona na programowe przyspieszanie lub spowalnianie jego pracy co jest szczególnie przydatne np. w sytuacji, gdy zegar zaczyna się opóźniać o kilka sekund miesięcznie. Dzięki tej funkcji możliwe jest precyzyjne skorygowanie takiej odchyłki bez konieczności wymiany urządzenia.
Schemat podłączenia i sterowania zegara programowalnego PCZ-525.4-PLUS
W zegarze sterującym PCZ-525.4 Plus (zasilanie AC lub DC od 24 do 264 V) możesz sterować z przycisku za pomocą fazy (L), neutralnego (N), oraz przy zasilaniu DC wykorzystując sygnał plus (+).
 |
 |
Uniwersalny zegar programowalny PCZ-528.4
Zegar PCZ-528.4 to urządzenie, które ze względu na swoje unikalne możliwości zasługuje na szczególną uwagę instalatorów.
Jest to zaawansowany elektroniczny zegar programowalny, umożliwiający sterowanie obwodami elektrycznymi w oparciu o harmonogramy czasowe, astronomiczne oraz roczne, stąd określenie „zegar uniwersalny”. Użytkownik ma do dyspozycji aż 256 niezależnych programów, które można przypisać do konkretnych dni tygodnia, przedziałów dat w roku oraz dni świątecznych (do 32 pozycji).
Każdy program może działać w jednym z dwóch trybów:
- czasowym, z określoną godziną i minutą,
- astronomicznym, z możliwością przesunięcia względem wschodu, zachodu lub zmierzchu słońca.
Zegar oferuje trzy tryby pracy:
- automatyczny, zgodnie z zaprogramowanym harmonogramem,
- półautomatyczny, z chwilowym nadpisaniem stanu przekaźnika,
- ręczny, z pełną kontrolą użytkownika.
Programowanie możliwe jest lokalnie (za pomocą przycisków na obudowie) lub zdalnie, przez komunikację NFC z wykorzystaniem aplikacji PCZ Konfigurator.
Wśród dodatkowych funkcji warto wymienić:
- licznik czasu pracy odbiornika (dzienny, miesięczny, całkowity), z możliwością ograniczenia sumarycznego czasu załączenia do 99 999 godzin,
- podtrzymanie czasu rzeczywistego dzięki wymiennej baterii CR2032.
Na szczególną uwagę zasługuje funkcja pracy w oparciu o taryfy energetyczne. Zegar można zaprogramować zgodnie z planami taryfowymi poszczególnych operatorów energetycznych. Dzięki temu energochłonne urządzenia można automatycznie załączać i wyłączać w okresach, gdy energia elektryczna jest relatywnie tania co przekłada się na osiągnięcie realnych korzyści przez inwestora.
W celu ułatwienia programowania zegara F&F udostępnia na swojej stronie gotowe pliki konfiguracyjne, wystarczy wybrać interesującą taryfę i wgrać ją do zegara.
| Nazwa taryfy | Skrócony opis taryfy energetycznej |
| A22, B22, C22 | taryfa dwustrefowa (szczyt, pozasczyt). Przekaźnik włączony w strefie szczytu, wyłączony poza szczytem. |
| C12a | taryfa dwustrefowa (szczyt, pozasczyt). Przekaźnik włączony w strefie szczytu, wyłączony poza szczytem. |
| C22b | taryfa dwustrefowa (dzień, noc). Przekaźnik włączony w strefie dnia, wyłączony w strefie nocnej. |
| G12 | taryfa dwustrefowa (dzień, noc). Przekaźnik włączony w strefie dnia, wyłączony w strefie nocnej. |
| G12as | taryfa dwustrefowa (dzień, noc). Przekaźnik włączony w strefie dnia, wyłączony w strefie nocnej. |
| G12n | taryfa dwustrefowa (dzień, noc) rozszerzona o niedziele. Przekaźnik włączony w strefie dnia, wyłączony w strefie nocnej i w niedziele. |
| G12w | taryfa dwustrefowa (dzień, noc) rozszerzona o sobotę, niedzielę i święta. Przekaźnik włączony w strefie dnia, wyłączony w strefie nocnej i w dni wolne. UWAGA! Lista dni świątecznych ustawiona dla roku 2022. |
Schemat podłączenia i sterowania zegara programowalnego PCZ-528.4
Analogicznie jak do powyżej omawianych zegarów programowalnych w zegarze sterującym PCZ-528.4 (zasilanie AC lub DC od 24 do 264 V) możesz sterować z przycisku za pomocą fazy (L), neutralnego (N), oraz przy zasilaniu DC wykorzystując sygnał plus (+).
 |
 |
Zegary serii PCZ-xxx.4 można programować na dwa sposoby: tradycyjnie, za pomocą przycisków umieszczonych na przednim panelu urządzenia, lub wygodnie, z wykorzystaniem aplikacji mobilnej na system Android lub iOS, dzięki komunikacji NFC.
| Google Play | App Store |
 |
 |
Dlaczego warto konfigurować zegary serii 4 za pomocą NFC?
Zacznę nietypowo, bo jako instalator chciałbym podzielić się swoim doświadczeniem. Nie należę do osób, które montują zegary programowalne w setkach sztuk rocznie, ale kilka urządzeń uruchamiam każdego roku. Mam też kilka zegarów zainstalowanych w domowej instalacji.
Po krótkich testach programowania za pomocą aplikacji i NFC, postanowiłem podejść do tematu praktycznie i zaktualizować czas w zerze, który pracuje u mnie od kilku lat (przez 10 lat zegar PCZ-525.2 F&F przyspieszył o 19 minut co pokazuje że realnie ma błąd czasu +0,3 s/24h). Pomyślałem: „To przecież nic trudnego”, więc nie szukałem instrukcji i postanowiłem działać intuicyjnie.
Efekt? Zadanie (aktualizacja czasu) wykonane w 2-3 minuty. Zegar ma cztery przyciski, a obsługa okazała się na tyle prosta, że… zacząłem się zastanawiać, czy nie wymienić wszystkich dotychczasowych zegarów na nowsze modele z obsługą przez aplikację (na pewno to zrobię przed zmianą programu). Jak to mówią: lepsze jest wrogiem dobrego.
Film mówi więcej niż słowa. Sprawdź, jak wygląda programowanie zegara w praktyce.
Moje pierwsze wrażenia po użyciu aplikacji PCZ Konfigurator (test na PCZ-528.4)
Na początek, bardzo pozytywne zaskoczenie: aplikacja PCZ Konfigurator nie wymaga zakładania konta ani logowania. Działa od razu po instalacji, co zdecydowanie upraszcza i przyspiesza pracę.
Co mi się spodobało?
- Programowanie zegarów bez wyjmowania ich z pudełka a to ogromna zaleta. Nawet niepodłączone do zasilania zegary PCZ można konfigurować przez NFC. To znacznie przyspiesza pracę, zwłaszcza gdy ten sam program trzeba wgrać do wielu urządzeń.
- Intuicyjny interfejs co oznacza, że aplikacja jest prosta w obsłudze. Bez problemu ustawiłem parametry i wgrałem je do zegara. To nie znaczy, że nie mam kilku uwag, o nich poniżej.
- Po zapisaniu konfiguracji do pliku można wysłać ją innym współpracownikom za pomocą maila, pliku udostępnionego w chmurze lub zgrać na pendrive.
- Automatyczne tworzenie kopii zapasowych programu z oznaczeniem zegara z którego konfiguracja została odczytana.
Co można by poprawić?
- Nie we wszystkich typach zegarów jest automatyczne ustalanie lokalizacji po danych GPS telefonu. Szkoda, że nie jest to ujednolicone i w niektórych typach trzeba ją wskazywać ręcznie (ustawiając na mapie lub wpisując lokalizację większego miasta).
- Brak gotowej listy świąt. Przydałaby się wbudowana baza świąt dla Polski i innych krajów (w zależności od wybranego kraju). To sugestia dla F&F bo warto rozważyć dodanie takiej funkcji.
- Zakładka „Okres”. Tu brakuje krótkiego opisu, który wyjaśniałby, do czego służy ta sekcja.
- Brak potwierdzenia przy usuwaniu. Usunięcie programu lub święta następuje natychmiast, bez pytania o potwierdzenie. To może prowadzić do przypadkowych skasowań.
Podsumowanie aplikacji PCZ konfigurator
Pomimo braku kilku drobnych funkcjonalności, aplikacja PCZ Konfigurator zdecydowanie zasługuje na pozytywną ocenę. Programowanie zegarów PCZ przez NFC to duże ułatwienie i oszczędność czasu. Szczególnie w pracy z większą liczbą urządzeń które można programować od razu po zakupie bez wyjmowania z pudełka i podłączania do zasilania.
Pokazując zegary zaprzyjaźnionym instalatorom spotykałem się z pytaniem dotyczącym samej funkcjonalności NFC.
Jak sprawdzić, czy smartfon ma NFC i gdzie znajduje się jego antena?
NFC (Near Field Communication) to technologia umożliwiająca bezprzewodową komunikację na bardzo krótkim dystansie (zazwyczaj do kilku centymetrów). Jest powszechnie płatnościach zbliżeniowych, parowaniu urządzeń (w tym programowaniu zegarów sterujących) czy odczycie tagów. Aby z niej skorzystać, smartfon musi spełniać trzy warunki:
- posiadać moduł NFC,
- mieć aktywowaną funkcję NFC,
- zostać odpowiednio zbliżony do drugiego urządzenia, w miejscu, gdzie znajduje się antena (w obu urządzeniach anteny muszą znajdować się maksymalnie kilka centymetrów od siebie).
Czy mój telefon ma NFC?
Jeśli korzystasz z płatności zbliżeniowych, Twój telefon z dużym prawdopodobieństwem obsługuje i ma aktywne NFC. Najprostszy sposób, by to sprawdzić, to:
- Wejdź w ustawienia systemowe telefonu z Androidem.
- Skorzystaj z wyszukiwarki w ustawieniach i wpisz „NFC”.
- Jeśli taka opcja się pojawi to Twój telefon obsługuje tę technologię.
Jak włączyć NFC?
Po odnalezieniu opcji NFC w ustawieniach wystarczy przesunąć suwak w pozycję „Włączone”. W wielu modelach można też aktywować NFC z poziomu szybkiego menu, rozwijanego z górnej belki powiadomień.
Gdzie znajduje się antena NFC w telefonie?
To kluczowa kwestia, szczególnie przy programowaniu urządzeń (np. zegarów sterujących) lub korzystaniu z płatności zbliżeniowych. Lokalizacja anteny NFC zależy od modelu telefonu:
- Większość smartfonów z Androidem – antena znajduje się w górnej części tylnej obudowy, zwykle w okolicach aparatu.
- Niektóre modele (np. Sony Xperia) – antena może być umieszczona bliżej środka lub dolnej części obudowy.
- iPhony (od modelu 6 wzwyż) – antena NFC znajduje się w górnej części tylnej obudowy.
Jak znaleźć antenę NFC w swoim telefonie?
Aby precyzyjnie ustalić położenie anteny sprawdź instrukcję obsługi lub stronę internetową producenta Twojego modelu telefonu. Możesz też skorzystać z testowego terminala lub tagu NFC. W takim przypadku przesuwaj tylną część telefonu nad urządzeniem (np. zegarem programowalnym F&F serii 4) i obserwuj, w którym miejscu następuje reakcja.
Jak dobrać odpowiedni zegar programowalny F&F?
Na pierwszy rzut oka pytanie może wydawać się trywialne, jednak szybko okazuje się zasadne. Dlaczego? W ofercie F&F znajduje się aż 22 modeli zegarów programowalnych (stan na dzień pisania artykułu). Choć wybór jest szeroki, decyzja nie musi być trudna, pod warunkiem, że podejdziemy do tematu w sposób uporządkowany i świadomy.
Podstawowe kryteria wyboru zegara programowalnego to:
- typ zegara (tygodniowy, roczny, astronomiczny, uniwersalny, szkolny),
- liczba kanałów,
- sposób programowania,
- funkcje dodatkowe.
Pierwszym i najważniejszym krokiem jest określenie rzeczywistych potrzeb użytkownika. Wymaga to analizy wymagań dotyczących sterowania urządzeniami w ciągu całej doby i w skali całego roku. Na tej podstawie można zawęzić wybór do następujących typów zegarów dostępnych w ofercie F&F:
- zegar astronomiczny 8 modeli
- zegar roczny 2 modele
- zegar tygodniowy 8 modeli
- zegar uniwersalny 2 modele
- zegar szkolny 1 model
Ale czy potrafisz odpowiedzieć na pozornie proste pytanie: jakie są różnice między zegarami F&F, np. uniwersalnym a astronomicznym?
Charakterystyka typów zegarów F&F:
Zegary astronomiczne na podstawie bieżącej daty oraz współrzędnych geograficznych miejsca instalacji, zegar automatycznie wyznacza punkty załączenia i wyłączenia odbiorników. Sterowanie może odbywać się według jednej z czterech opcji:
- wschód i zachód słońca (astronomiczny),
- zmierzch/świt cywilny,
- korekta według indywidualnych ustawień użytkownika,
- „sztywna” godzina (Time) niezależna od cyklu słonecznego.
Dodatkowo możliwe jest zaprogramowanie przerwy nocnej, czyli czasowego wyłączenia odbiorników w celu oszczędności energii.
Zegary roczne sterują urządzeniami zgodnie z zaprogramowanymi datami i godzinami w cyklu rocznym. Umożliwiają ustawienie załączenia na konkretny dzień roku oraz dokładną godzinę i minutę załączenia/wyłączenia.
Zegary tygodniowe pozwalają na sterowanie urządzeniami w cyklach: dobowym, tygodniowym, dni roboczych (Pn-Pt) lub weekendowym (So, Nd). Programowanie odbywa się na podstawie godzin załączenia i wyłączenia.
Zegary uniwersalne łączą funkcje zegarów astronomicznych, tygodniowych i rocznych. Dodatkowo umożliwiają programowanie zgodne z planami taryfowymi operatorów energetycznych.
Zegar szkolny pracuje według indywidualnego programu czasowego ustalonego przez użytkownika. Stosowany m.in. do sterowania dzwonkami szkolnymi lub innymi urządzeniami wymagającymi krótkich impulsów załączenia o określonych godzinach.
A co oznacza określenie PLUS (+) w zegarach PCZ produkcji F&F?
Symbol „PLUS” oznacza rozszerzoną funkcjonalność zegara względem wersji podstawowej, na przykład możliwość podłączenia zewnętrznego osprzętu, takiego jak przycisk czy czujnik. Dzięki temu zegar może być sterowany zarówno manualnie, jak i automatycznie, w zależności od sygnałów zewnętrznych. Warto jednak zachować czujność, bo nie wszystkie zegary z taką funkcjonalnością posiadają oznaczenie „PLUS”. Przykładem jest model PCZ-528.4, który umożliwia podłączenie przycisku, mimo że nie występuje w wersji uproszczonej (dlatego producent nie oznaczył go symbolem „PLUS”).
Zegar programowalny wybrany? Sprawdź, co dalej z obciążeniem
Gdy typ zegara programowalnego został już wybrany, kolejnym krokiem jest dobór odpowiednich styków. W przypadku zegarów serii PCZ marki F&F wybór ten jest stosunkowo prosty bo wszystkie modele wyposażone są w bezpotencjałowy styk przełączny, dostępny w dwóch wariantach:
- jednokanałowy – jeden styk przełączny (15 modeli),
- dwukanałowy – dwa styki przełączne (4 modele).
Pamiętaj o ograniczeniach styków – nie tylko prąd, ale i charakterystyka pracy
Wróćmy do omawianego na początku artykułu zagadnienia maksymalnej obciążalności styków, które jest nierozerwalnie związane z kategoriami pracy. Producent zegarów PCZ (firma F&F) podaje prąd obciążenia styków dla kategorii AC-1. Wyjątkiem jest model PCZ-531LED, który nie posiada klasycznego przekaźnika, lecz półprzewodnikowe wyjście tranzystorowe.
Jeśli zachodzi potrzeba przełączania większej mocy, większej liczby obwodów lub obwodów zasilanych różnymi napięciami AC i DC, do zegara programowalnego należy dołączyć dodatkowe przekaźniki lub styczniki, które będą realizować operacje łączeniowe.
Warto również pamiętać, że zarówno żywotność, jak i dopuszczalne obciążenie styków zależą od częstotliwości ich załączania. W przypadku bardzo krótkich i częstych cykli przełączeń warto zastanowić się, czy zegar programowalny jest optymalnym rozwiązaniem sterującym. W takich sytuacjach zaleca się konsultację z pomocą techniczną producenta lub projektantem instalacji, który może zaproponować bardziej odpowiednie rozwiązanie.
Komfort użytkowania też ma znaczenie – pomyśl o programowaniu
Gdy masz już wybrany typ zegara i rodzaj styków, warto pomyśleć o własnej wygodzie. Zastanów się, czy chcesz tracić czas i nerwy na tradycyjne programowanie za pomocą przycisków, czy wolisz wygodnie skonfigurować zegar za pomocą aplikacji mobilnej. W tym drugim przypadku wybierz modele z komunikacją NFC.
Dodatkową zaletą takiego rozwiązania jest możliwość zapisania konfiguracji w formie pliku. Jak mawiają doświadczeni elektrycy – jeśli masz możliwość, rób kopie zapasowe. Bo ludzie dzielą się na dwie kategorie: tych, którzy robią backupy, i tych, którzy dopiero zaczną je robić.
Zmieniając nieco temat – czy zwróciłeś uwagę, że w artykule pojawiły się pojęcia zmierzch cywilny i świt cywilny? A czym właściwie różni się zwykły świt i zmierzch od ich cywilnych odpowiedników?
To pytanie może wydawać się subtelne, ale w praktyce automatyki oświetleniowej ma duże znaczenie. Właściwe zrozumienie tych definicji pozwala precyzyjnie ustawić czas załączania i wyłączania oświetlenia, zwłaszcza w systemach sterowanych zegarami astronomicznymi.
Zmierzch cywilny i świt cywilny – co to jest i jak wpływa na automatyczne sterowanie oświetleniem?
Zmierzch cywilny i świt cywilny to pojęcia astronomiczne określające fazy przejściowe między dniem a nocą, które mają znaczenie m.in. w programowaniu zegarów astronomicznych.
Świt cywilny
To okres przed wschodem Słońca, gdy jego środek znajduje się nie więcej niż 6° poniżej horyzontu. W tym czasie niebo zaczyna się rozjaśniać, ale Słońce jeszcze nie pojawiło się nad horyzontem. Jest już na tyle jasno, że można wykonywać większość czynności na zewnątrz bez potrzeby użycia sztucznego oświetlenia.
Zmierzch cywilny
To okres po zachodzie Słońca, gdy jego środek znajduje się do 6° poniżej horyzontu. Nadal jest wystarczająco jasno, by prowadzić normalną aktywność na zewnątrz bez dodatkowego oświetlenia. W tym czasie na niebie zaczynają być widoczne najjaśniejsze gwiazdy i planety.
Obie te fazy sterowania są wykorzystywane w zegarach astronomicznych do automatycznego sterowania oświetleniem np. włączania lamp ulicznych lub reklamowych w momencie, gdy ilość naturalnego światła przestaje być wystarczająca.
Czy wiesz, że zegary z PLUSEM skrywają pewną tajemnicę?
Producent w instrukcji i na schematach podaje, że do zegarów serii PCZ-xxx PLUS można podłączyć dodatkowy przycisk zwierny typu „dzwonek”. Warto jednak zauważyć, że zegar programowalny w rzeczywistości potrzebuje jedynie impulsu, który wyzwoli zaprogramowaną akcję. Nie ma znaczenia, czy sygnał ten pochodzi z przycisku, styku elementu Smart-Home, czujnika ruchu, kontaktronu czy innego urządzenia wyposażonego w styk.
I tu dochodzimy do sedna. Realnie ogranicza nas wyłącznie wyobraźnia oraz umiejętności instalatora.
